• اعمال عبادی ماه مبارک شعبان

  مراقبات ماه شعبان المعظم

  فضیلت ماه مبارک شعبان

  شعبان، گلشن گل‌های نیایش

  سخنرانی حجت الاسلام سید محمدمهدی میرباقری با موضوع فضیلت های ماه شعبان

  سخنرانی :ماه شعبان و برخی ویژگی های امام حسین (علیه السلام) - ویژه ی ولادت

  سخنرانی حجت الاسلام حسینی قمی با موضوع فضیلت ماه شعبان

  سخنرانی آیت الله تهرانی به مناسبت فرارسیدن ماه شعبان

  پیام علیرضا پناهیان به‌ مناسبت آغاز ماه شعبان

  در این ماه چگونه تفکر کنیم و چطور با خدا حرف بزنیم؟/ تضرّع موقع دعا زیباست اما تفکّر در متن دعا، گاهی قیمتش بیشتر است / دو ویژگی مهم مناجات شعبانیه؛ «عالی‌ترین مضامین» و «پایین‌ترین دردِ دل‌های یک گنهکار» در این دعا به‌زیبایی کنار هم جمع شده

  وقتی یک مناجات خصوصی بین امیرالمؤمنین(ع) و خداوند متعال در جایی ثبت شده، واقعاً باید کنجکاوی انسان برانگیخته شود؛ انسان باید سَرک بکشد و ببیند در آنجا چه گفتگویی صورت گرفته است؟ فرض کنید شما پشت درِ اتاقی هستید که درون آن اتاق، امیرالمؤمنین(ع) دارد با خداوند مناجات می‌‌کند و صدای مناجات ایشان بلند است. اگر شما مجاز باشید این صدا را بشنوید، آیا کنجکاو نمی‌شوید که بفهمید امیرالمؤمنین(ع) چه موضوعاتی را در مناجاتش با خدا مطرح می‌‌کند؟

   

   

  پیام صوتی علیرضا پناهیان به مناسبت آغاز ماه شعبان

   در این ماه چگونه تفکر کنیم و چطور با خدا حرف بزنیم؟

   

  اعمال روزهای پایانی ماه شعبان

  سیدبن‌طاووس قدس‌سره در کتاب اقبال‌الاعمال آورده است: اباصلت، از اصحاب امام رضا(ع)، می‌گوید: در آخرین جمعه از ماه شعبان نزد امام رضا علیه‌السلام رفتم؛ حضرت فرمود: ای اباصلت، بیشتر ماه شعبان گذشته و این آخرین جمعه از آن است، پس کوتاهی‌های  گذشته خود در این ماه را تدارک کن و بر این کارها بیفزا:

   

   

  دعای ویژه ملائکه برای روزه‌ داران شعبان ماه شعبان

   

   معارف اسلامی ماه شعبان ماه شعبان

   

  فضیلت ماه شعبان در سیره و کلام معصومین ماه شعبان

   

  فضیلت و اعمال مشترکه ماه شعبان ماه شعبان

   

  ماه شعبان و صلوات شعبانیه ماه شعبان

   

  اعمال ماه شعبان المعظّم ماه شعبان

   

  متن کامل خطبه شعبانیه ماه شعبان

   

  فضیلت ماه مبارک شعبان در سیره و کلام گهربار معصومین ماه شعبان

   

  اعمال عبادی ماه مبارک شعبان ماه شعبان

   

  مراقبات ماه شعبان المعظم ماه شعبان

   

   

شرح کامل اعمال ماه شعبان – فضیلت و اعمال ماه شعبان

فضیلت ماه شعبان به همراه شرح کامل اعمال ماه شعبان

شرح فضائل ، آداب و اعمال ، وقایع ذکرها و دعاهای ماه شعبان المعظم

به همراه اینفوگرافیک اعمال ماه شعبان

در این مقاله به بررسی اهمّیت ، فضیلت ، آداب و اعمال و وقایع و ذکرها و دعاهای ماه مبارک شعبان می پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید …

بسم الله الرّحمن الرّحیم

اهمّیت و فضیلت :

بدان که شعبان ماه بسیار شریفى است و منسوب است به حضرت سیّد انبیاء صلّى الله علیه و آله.

1- پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم این ماه را روزه مى ‏داشت و وصل مى‏ کرد به ماه رمضان و مى ‏فرمود : شعبان ماه من است هر که یک روز از ماه مرا روزه بدارد بهشت او را واجب شود.

2- از حضرت صادق علیه السّلام روایت است که : چون ماه شعبان داخل مى‏ شد حضرت امام زین العابدین علیه السّلام اصحاب خود را جمع مى ‏نمود و مى ‏فرمود اى گروه اصحاب من مى‏ دانید این چه ماهى است این ماه شعبان است و حضرت رسول صلّى الله علیه و آله مى ‏فرمود : شعبان ماه من است پس روزه بدارید در این ماه براى محبّت پیغمبر خود و براى تقرّب به سوى پروردگار خود به حق آن خدائى که جان على بن الحسین بدست قدرت اوست سوگند یاد مى‏ کنم که از پدرم حسین بن على علیهما السّلام شنیدم که فرمود شنیدم از امیرالمؤمنین علیه السّلام که هر که روزه دارد شعبان را براى محبّت پیغمبر خدا و تقرّب به سوى خدا، خدا او را دوست دارد و او را به کرامت خود در روز قیامت نزدیک گرداند و بهشت را براى او واجب گرداند.

3- صفوان جمال گفت: فرمود به من حضرت صادق علیه السّلام که وادارکن کسانى را که در ناحیه و اطراف تو هستند بر روزه شعبان.گفتم : فدایت شوم مگر در فضیلت آن چیزى مى‏بینى؟ فرمود : بلى بدرستى که رسول خدا صلّى الله علیه و آله هر گاه هلال شعبان را مى‏دید امر مى‏فرمود منادى را که ندا مى‏کرد در مدینه : اى اهل مدینه من از جانب رسول خدا صلّى الله علیه و آله بسوى شما رسولم، مى ‏فرماید : آگاه باشید بدرستى که شعبان ماه من است پس خدا رحمت کند کسى را که یارى کند مرا بر ماه من یعنى روزه بدارد آن را . پس حضرت صادق علیه السّلام گفت که : امیرالمؤمنین علیه السّلام مى‏ فرمود : که فوت نشد از من روزه شعبان از زمانى که شنیدم منادى رسول خدا صلّى الله علیه و آله ندا کرد در شعبان و فوت نخواهد شد از من تا مدّتى که حیات دارم إن شاء الله تعالى. ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .

1- از اهمّ فضائل این ماه شریف ولادت سه امام معصوم علیهم السّلام و حضرت عبّاس علیه السّلام می باشد.

2- اولیاء الله و اهل معرفت انتظار ورود این ماه شریف را می کشند تا در آن مناجات عظیم الشّأن شعبانیه را زمزمه نمایند هر چند که قرائت این مناجات عزیز و عظیم در هر وقتی که حال و توجّه باشد، مناسب و مؤثّر است. این مناجات از مهم ترین اعمال این ماه است. بلکه لازم است بعضی قسمت های آن را در تمام سال ترک نکند و در قنوت های نمازهای خویش و سایر حالات خود، به آنها با خدای خود مناجات کند ( المراقبات . ص 174).

آداب و اعمال مشترک :

1- استغفار :

هر روز هفتاد مرتبه بگوید : أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ وَ أَسْأَلُهُ التَّوْبَهَ و همچنین هر روز هفتاد مرتبه بگوید : أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحِیمُ الْحَیُّ الْقَیُّومُ وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ‏ . از روایات مستفاد مى‏ شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هر که هر روز از این ماه هفتاد مرتبه استغفار کند مثل آن است که در ماه هاى دیگر هفتاد هزار استغفار کند.

2- صدقه :

تصدّق کند در این ماه اگرچه به نصف دانه خرمایى باشد تا حق تعالى بدن او را بر آتش جهنّم حرام گرداند. فضیلت روزه و تصدّق در ماه شعبان : از حضرت صادق علیه السّلام منقول است که : از آن جناب از فضیلت روزه رجب سؤال کردند. فرمود : چرا از روزه شعبان غافلید ؟ راوى عرض کرد : یا ابن رسول الله چه ثواب دارد کسى که یک روز از شعبان را روزه بدارد ؟ فرمود : به خدا قسم بهشت ثواب او است . عرض کرد : یا ابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست ؟ فرمود : تصدّق و استغفار . هر که در ماه شعبان تصدّق کند حق تعالى آن را تربیت کند همچنان که یکى از شما شتر بچّه‏اش را تربیت مى‏ کند تا آنکه در روز قیامت برسد به صاحبش در حالتى که به قدر کوه احد شده باشد.

3- ذکر :

در تمام این ماه هزار بار بگوید : لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ وَ لَا نَعْبُدُ إِلَّا إِیَّاهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ ،‏ که ثواب بسیار دارد از جمله آنکه عبادت هزار ساله در نامه عملش بنویسند.

4- صلوات :

در این ماه صلوات بسیار فرستد. { اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجِّل فَرَجَهُم }

5- صلوات امام زین العابدین علیه السّلام :

در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب‏ نیمه ی آن بخواند این صلوات مرویه از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام را اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَهِ النُّبُوَّهِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَهِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلَائِکَهِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ … .

6- مناجات شعبانیه :

این مناجات مرویه از ابن خالویه را که نقل کرده، بخواند : و گفته این مناجات حضرت امیرالمؤمنین و امامان از فرزندان او علیهم السّلام است که در ماه شعبان مى‏ خواندند : اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اسْمَعْ دُعَائِی إِذَا دَعَوْتُکَ وَ اسْمَعْ نِدَائِی إِذَا نَادَیْتُکَ …

مناجاتی است که امیرالمؤمنین علیه السّلام و امامان معصوم علیهم السّلام، اهتمام خاصّی به قرائت آن داشتند. و از مناجات هاى جلیل القدر ائمّه علیهم السّلام است و بر مضامین عالیه مشتمل است و در هر وقت که حضور قلبى باشد خواندن آن مناسب است‏ ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) . این مناجات، مناجاتی با مضامین و عبارات عالی عرفان اصیل اسلامی است که اوج نجوا و دلال انسان کامل صاحب عصمت علیه السّلام را با حقیقت مطلق نظام هستی تبیین می نماید.

شب اوّل‏ :

نماز : نمازهاى بسیار در اقبال ذکر شده از جمله دوازده رکعت به حمد و یازده مرتبه توحید.

روز اوّل :

روزه : امام صادق علیه السّلام فرمود : کسی که روز اوّل شعبان را روزه بگیرد، بهشت بر او واجب گردد و هر کس دو روز روزه بگیرد، خداوند در هر روز و شبی در دار دنیا به او نظر می افکند و نظر خود را به او در بهشت ادامه می دهد و هر کس سه روز روزه بگیرد، خداوند را در عرش او و بهشت خود زیارت می نماید ( المراقبات . ص177 ) ،( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .

روز دوم : روزه

روز سوم :

1- روزه.

2- دعا : دعای دوم، آخرین دعای امام حسین علیه السّلام در روز عاشورا است .

الف – توقیع شریف به سوى قاسم بن علاء همدانى وکیل حضرت امام حسن عسکرى علیه السّلام‏ بیرون آمد که مولاى ما حسین علیه السّلام روز پنجشنبه سوم شعبان متولّد شد پس آن روز را روزه بگیر و این دعا را در آن روز بخوان‏ : اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ بِحَقِّ الْمَوْلُودِ فِی هَذَا الْیَوْمِ الْمَوْعُودِ بِشَهَادَتِهِ قَبْلَ اسْتِهْلَالِهِ وَ وِلَادَتِهِ بَکَتْهُ السَّمَاءُ وَ مَنْ فِیهَا وَ الْأَرْضُ … پس مى‏ خوانى بعد از این به دعاى حسین علیه السّلام و این آخرین دعاى آن حضرت است در روزى که دشمنان او بسیار شده بود یعنی روز عاشوراء (این دعا را به جهت تبرّک و تیمّن به طور کامل می آوریم ) :

اللَّهُمَّ أَنْتَ مُتَعَالِی الْمَکَانِ عَظِیمُ الْجَبَرُوتِ شَدِیدُ الْمِحَالِ غَنِیٌّ عَنِ الْخَلَائِقِ عَرِیضُ الْکِبْرِیَاءِ قَادِرٌ عَلَى مَا تَشَاءُ قَرِیبُ الرَّحْمَهِ صَادِقُ الْوَعْدِ سَابِغُ النِّعْمَهِ حَسَنُ الْبَلَاءِ قَرِیبٌ إِذَا دُعِیتَ مُحِیطٌ بِمَا خَلَقْتَ قَابِلُ التَّوْبَهِ لِمَنْ تَابَ إِلَیْکَ قَادِرٌ عَلَى مَا أَرَدْتَ وَ مُدْرِکٌ مَا طَلَبْتَ وَ شَکُورٌ إِذَا شُکِرْتَ وَ ذَکُورٌ إِذَا ذُکِرْتَ أَدْعُوکَ مُحْتَاجاً وَ أَرْغَبُ إِلَیْکَ فَقِیراً وَ أَفْزَعُ إِلَیْکَ خَائِفاً وَ أَبْکِی إِلَیْکَ مَکْرُوباً وَ أَسْتَعِینُ بِکَ ضَعِیفاً وَ أَتَوَکَّلُ عَلَیْکَ کَافِیاً احْکُمْ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ قَوْمِنَا [بِالْحَقِ‏] فَإِنَّهُمْ غَرُّونَا وَ خَدَعُونَا وَ خَذَلُونَا وَ غَدَرُوا بِنَا وَ قَتَلُونَا وَ نَحْنُ عِتْرَهُ نَبِیِّکَ وَ وَلَدُ [وُلْدُ] حَبِیبِکَ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الَّذِی اصْطَفَیْتَهُ بِالرِّسَالَهِ وَ ائْتَمَنْتَهُ عَلَى وَحْیِکَ فَاجْعَلْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا فَرَجاً وَ مَخْرَجاً بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ .‏

ب – ابن عیاش گفت : شنیدم از حسین بن على بن سفیان بزوفرى که مى‏ گفت : حضرت صادق علیه السّلام این دعا را در این روز مى ‏خواند و فرموده که این دعا از دعاهاى روز سوم شعبان است و آن روز ولادت حسین علیه السّلام است‏ ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .

شب سیزدهم‏ :

نماز : اوّل لیالى بیض است و کیفیّت نماز امشب و دو شب بعد در ماه رجب گفته شد.‏

شب نیمه ی شعبان ( شب پانزدهم ) :

این شب از شب هایی است که احیاء در آن تأکید گردیده است. از جمله برکات این شب مبارک آن است که ولادت با سعادت حضرت سلطان عصر امام زمان أرواحنا له الفداء در سحر این شب در سّر من رأى (سامرّا) واقع شده و باعث زیادی شرافت این لیله ی مبارکه شده است.

از حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام روایت است که: از حضرت امام محمّد باقر علیه السّلام از فضل شب نیمه شعبان سؤال شد. فرمود :

الف – آن شب بعد از لیله القدر، افضل شب ها است. در آن شب خداوند به بندگان فضل خود را عطا مى‏ فرماید و ایشان را به منّ و کرم خویش مى ‏آمرزد پس در تقرّب جستن به سوى خداى تعالى در آن شب سعى و کوشش کنید.

ب – پس بدرستى که آن شبى است که خدا به ذات مقدّس خود قسم یاد فرموده که سائلى را از درگاه خود دست خالى برنگرداند مادامى که معصیت را سؤال نکند.

ج – و آن شب ؛ آن شبى است که حق تعالى آن را از براى ما قرار داده به مقابل آن که شب قدر را براى پیغمبر ما صلى الله علیه و آله قرار داده پس کوشش کنید در دعا و ثنا بر خداى تعالى

(مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان).

آداب و اعمال :

1- غسل : که باعث تخفیف گناهان مى‏ شود.

2- احیاء : این شب را به نماز و دعا و استغفار احیاءکند چنانچه امام زین العابدین علیه السّلام مى‏ کردند. در روایت است که هر که احیا این شب را دارد، دل او نمیرد در روزى که دل ها بمیرند.

3- زیارت : حضرت امام حسین علیه السلام را زیارت کند که افضل اعمال این شب و باعث آمرزش گناهان است.

4- دعا : نقل کرده‏اند که خواندن این دعا، به منزله ی زیارت امام زمان صلوات الله علیه است‏ : اللَّهُمَّ بِحَقِّ لَیْلَتِنَا [هَذِهِ‏] وَ مَوْلُودِهَا وَ حُجَّتِکَ وَ مَوْعُودِهَا … . همچنین روایت شده از اسماعیل بن فضل هاشمی که گفت : حضرت صادق علیه السّلام این دعا را به من تعلیم داد که آن را در شب نیمه شعبان‏ بخوانم : اللَّهُمَّ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ الْعَلِیُّ الْعَظِیمُ الْخَالِقُ الرَّازِقُ الْمُحْیِی الْمُمِیتُ الْبَدِی‏ءُ الْبَدِیعُ … . و همچنین بخواند این دعا را که حضرت رسول صلّى الله علیه و آله در این شب مى‏ خواندند : اللَّهُمَّ اقْسِمْ لَنَا مِنْ خَشْیَتِکَ مَا یَحُولُ بَیْنَنَا وَ بَیْنَ مَعْصِیَتِکَ وَ مِنْ طَاعَتِکَ … و این دعاى جامع کاملى است و خواندن آن در اوقات دیگر نیز غنیمت است.

5- صلوات امام زین العابدین علیه السّلام : در هر روز از شعبان در وقت زوال و در شب‏ نیمه ی آن بخواند این صلوات مرویه از حضرت امام زین العابدین علیه السّلام را اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَهِ النُّبُوَّهِ وَ مَوْضِعِ الرِّسَالَهِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلَائِکَهِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ….

6- دعای کمیل : این دعا، ورودش در این شب است.

7- تسبیحات : هر یک از سُبْحانَ اللَّهِ و الْحَمْدُ لِلَّهِ و اللَّهُ أَکْبَرُ و لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ را صد مرتبه بگوید تا خداوند تعالى گناهان گذشته او را بیامرزد و حاجت هاى دنیا و آخرت او را برآورد.

8- نماز : روایت شده از ابو یحیى در ضمن خبرى در فضیلت شب نیمه ی شعبان که : به مولاى خودم حضرت صادق علیه السّلام گفتم که بهترین دعاها در این شب کدام است ؟ فرمود : هر گاه نماز عشا را بجا آوردى پس دو رکعت نماز بگزار، در رکعت اوّل حمد و سوره جحد که قُلْ یا أَیُّهَا الْکافِرُونَ باشد را بخوان و در رکعت دوم حمد و سوره توحید که قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ است را بخوان پس چون سلام دادى ؛ سى و سه مرتبه سُبْحانَ اللَّهِ ، سى و سه مرتبه و الْحَمْدُ لِلَّهِ ، و سى و چهار مرتبه اللَّهُ أَکْبَرُ بگو ، سپس بگو یَا مَنْ إِلَیْهِ مَلْجَأُ الْعِبَادِ [یَلْجَأُ الْعِبَادُ] فِی الْمُهِمَّاتِ وَ إِلَیْهِ یَفْزَعُ الْخَلْقُ فِی الْمُلِمَّاتِ … پس به سجده مى‏ روى و بیست مرتبه‏ مى‏ گویى‏ یَا رَبِ‏ و هفت مرتبه یَا اللَّهُ‏ و هفت مرتبه لَا حَوْلَ وَ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ و ده مرتبه ما شاءَ اللَّهُ لَا قُوَّهَ إِلَّا بِاللَّهِ‏ سپس ده مرتبه صلوات مى ‏فرستى بر پیغمبر و آل او علیهم السّلام و از خدا حاجت خود را مى ‏خواهى پس قسم به خدا که اگر به سبب این عمل به عدد قطرات باران حاجت بخواهى هر آینه به تو خداوند عز ّو جل آن حاجت ها را به کرم عمیم و فضل جسیم خود برساند.

9- دعا : إِلَهِی تَعَرَّضَ لَکَ فِی هَذَا اللَّیْلِ الْمُتَعَرِّضُونَ … این دعایى است که در سحرها در عقب نماز شفع خوانده مى‏ شود.

10- سجده و دعا : سجده ‏ها و دعاهایى را که از رسول خدا صلّى الله علیه و آله روایت شده‏ بجا آورد. از جمله روایتى است که شیخ از حماد بن عیسى از ابان بن تغلب روایت کرده که گفت : حضرت صادق علیه السّلام فرمودند: در شب نیمه ی شعبانى رسول خدا صلّى الله علیه و آله … در سجده خود می فرمود : سَجَدَ لَکَ سَوَادِی وَ خَیَالِی وَ آمَنَ بِکَ فُؤَادِی … پس بر خاک نهاد دو طرف روى خود را و گفت‏ عَفَّرْتُ وَجْهِی فِی التُّرَابِ وَ حُقَّ لِی أَنْ أَسْجُدَ لَکَ ….

11- نماز جناب جعفر : این نماز از حضرت امام رضا علیه السّلام روایت شده است ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .

مشاهده / دانلود  کیفیت نماز جعفر طیار

دعای کمیل :

از اعمال مهمّه ی این شب خواندن دعای کمیل است که با تأسّی به امیرالمؤمنین علیه السّلام آن را در سجده بخواند. روایت گردیده که جناب کمیل رحمه الله دید امیرالمؤمنین علیه السّلام در شب نیمه ی شعبان دعای کمیل را در سجده می خوانده است. روایت : کمیل بن زیاد رحمه الله گفت : با مولایم امیرالمؤمنین علیه السّلام در مسجد بصره نشسته بودم و در خدمت او جماعتی از اصحابش بودند و یکی از آنها عرض کرد : معنای فرمایش خدای تعالی که فرماید : (( فِیهَا یفرَقُ کُلُّ اَمرٍ حَکیمٍ )) (سوره دخان . آیه 4) چیست ؟ آن حضرت فرمود : شب نیمه ی شعبان است. به آن کسی که جانم به دست او است بنده ای از بندگان خدا نیست مگر این که آنچه از نیک و بد بر او جاری می شود در شب نیمه ی شعبان تا آخر سال در مثل چنین شبی برای او، تقسیم می گردد. وهیچ بنده ای آن شب را احیا نمی دارد و دعای خضر علیه السّلام را نمی خواند مگر این که دعای او مستجاب است ( المراقبات . ص 192 ) . اهمّیت دعای کمیل : ( ادامه ی روایت ) ؛ چون آن حضرت به منزل بازگشت و من شبانه به خدمتش رفتم درب را کوبیدم . فرمود : ای کمیل تو را چه مطلبی است ؟ عرض کردم : یا امیرالمؤمنین مطلبم دعای خضر است. فرمود : کمیل بنشین و چون این دعا را از بر نمودی در هر شب جمعه ، یا در هر ماهی یک مرتبه ، یا در سالی یک مرتبه ، (یا) در عمر خود یک مرتبه آن را بخوان خداوند از تو چاره سازی فرماید و یاریت کند و روزیت دهد و هرگز مغفرت خود را از تو باز نگیرد. ای کمیل ؛ طول مدّت رفاقت تو با ما واجب شد که خواهش تو را انجام دهیم . سپس فرمود : بنویس : (( اللَّهُمَّ إِنِّی أسئَلُکَ بِرَحمَتِکَ الَّتِی وَسِعَت کُلَّ شَی ء … ( المراقبات . ص 192 و 193 ) .

روز نیمه ی شعبان :

عید مولود شریف امام دوازدهم مولانا و إمامنا المهدی حضرت حجه بن الحسن صاحب الزمان صلوات الله علیه است و یستحب زیارته علیه السّلام فی کل زمان و مکان و الدعاء بتعجیل الفرج عند زیارته و تتأکد زیارته فی السّرداب بسّر من رأى و هو المتیقّن ظهوره و تملکه و أنّه یملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما و جورا ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .

روزهای آخِر :

1- دعای اواخر ماه شعبان : امام علی بن موسی الرّضا علیه السّلام فرمود : ای ابالصّلت، بیشتر از ماه شعبان گذشت و این آخرین جمعه ی آن است. در این باقی مانده ی ماه … بسیار در دعا و استغفار و تلاوت قرآن بکوش و از گناهان خویش به سوی خداوند توبه کن … و در مابقی این ماه زیاد بخوان : اللَّهُمَّ أن لَم یکُن غَفَرتَ لَنَا فیی مَا مَضَی مِن شَعبَانَ فَاغفِر لَنَا فِیمَا بَقِی مِنه

2- روزه ی سه روز آخِر ماه شعبان : شیخ صدوق رحمه الله از امام صادق علیه السّلام روایت نموده که هر کس سه روز آخِر شعبان را روزه بگیرد و به ماه رمضان متّصل کند، خداوند روزه ی دو ماه پی در پی را برای او می نویسد ( المراقبات . ص 196 – 198 ) ، ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ).

3- دعای شب آخِر : روایت شده حضرت صادق علیه السّلام در شب آخر شعبان و شب اول ماه رمضان این دعا را مى ‏خواند : ‏اللَّهُمَّ إِنَّ هَذَا الشَّهْرَ الْمُبَارَکَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْآنُ وَ جُعِلَ هُدىً لِلنَّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى‏ وَ الْفُرْقانِ … ( مفاتیح الجنان . فصل دوم . در اعمال ماه شعبان ) .

منابع : 

کتاب شریف (( مفاتیح الجنان )) تألیف محدّث بزرگ حاج شیخ عبّاس قمی رحمه الله می باشد. * اندکی از کلمات و عبارات کتاب مفاتیح الجنان در مورد این ماه با ادبیات روان تری نوشته شده است و با متن اصلی کتاب تفاوت ناچیزی دارد.

کتاب شریف (( المراقبات )) تألیف عارف کامل میرزا جواد آقا ملکی تبریزی رحمه الله می باشد.

وقایع :

3 شعبان سال 4 ه.ق : ولادت با سعادت و با برکت حضرت امام حسین علیه السّلام

4 شعبان سال ه.ق : ولادت با سعادت و با برکت حضرت اباالفضل العبّاس علیه السّلام

5 شعبان سال 38 ه.ق ( 15 جمادی الأوّل ) : ولادت با سعادت و با برکت حضرت امام زین العابدین علی بن الحسین علیه السّلام

11 شعبان سال ه.ق ؛ ولادت با سعادت و با برکت حضرت علی اکبر علیه السّلام

15 شعبان سال 256 (255) ه.ق : ولادت با سعادت و با برکت و نورٌ علی نورِ بقیه الله الأعظم حضرت امام (( م ح م د )) حجّه بن الحسن العسکری علیه السّلام و عجّل الله تعالی فرجه الشّریف

اعمال و فضیلت های ماه شعبان

اعمال ماه شعبان المعظم و بهترین ذکرها و دعاهای این ماه عزیز را در این بخش خواهید خواند که چکیده ای است از فرمایشات معصومین و کتاب مفاتیح الجناح که تقدیم شما می شود.

ماه شعبان

این ماه شعبان است و حضرت رسول صلی الله علیه و آله می فرمود شعبان ماه من است پس در این ماه برای جلب محبت پیغمبر خود و برای تقرّب به سوی پروردگار خود روزه بدارید. به حقّ آن خدایی که جان علیّ بن الحسین به دست قدرت اوست سوگند یاد می کنم که از پدرم حسین بن علی علیهماالسلام شنیدم که فرمود شنیدم از امیرالمؤمنین علیه السلام که هر که روزه بگیرد در ماه شعبان برای جلب محبّت پیغمبر خدا و تقرّب به سوی خدا؛ خداوند او را دوست می دارد و در روز قیامت کرامت خود را نصیب او می گرداند و بهشت را برای او واجب می کند.

شیخ از صفوان جمال روایت کرده که گفت: حضرت صادق علیه السلام به من فرمود کسانی را که در اطراف تو هستند را بر روزه گرفتن در ماه شعبان ترغیب کن. گفتم فدایت شوم مگر در فضیلت آن چیزی هست؟ فرمود:بله همانا که رسول خدا صلی الله علیه و آله هر گاه هلال ماه شعبان را می دید به مُنادیی امر می فرمود که در مدینه ندا می کرد:ای اهل مدینه من رسولم از جانب رسول خدا صلی الله علیه و آله به سوی شما.

ایشان می فرماید آگاه باشید همانا شعبان ماه من است پس خدا رحمت کند کسی را که یاری کند مرا بر ماه من یعنی روزه در آن ماه روزه بگیرد.

سپس از حضرت صادق علیه السلام و ایشان از امیرالمؤمنین علیه السلام نقل کرد که می فرمود: از زمانی که شنیدم منادی رسول خدا صلی الله علیه و آله ندا کرد در ماه شعبان، ترک نشد از من روزه شعبان و ترک نخواهد شد از من تا مدتی که حیات دارم ان شاء الله تعالی.

ماه شعبان

اعمال و ذکرهای مخصوص ماه شعبان

سپس می فرمود که روزه دو ماه شعبان و رمضان توبه و مغفرت از خدا است.

اعمال مشترکه ماه شعبان

مناجات شعبانیه ، مناجات معروفی است و اهلش به خاطر آن با ماه شعبان مانوس شده و به همین جهت منتظر و مشتاق این ماه هستند. سزاوار است که این مناجات در تمام ماه خوانده شود.

جهت دانلود یا مشاهده (پخش آنلاین) مناجات شعبانیه اینجا کلیک کنید.

از اعمال مهم در این ماه ، روزه است ؛ به اندازه ای که با حال انسان مناسب باشد. امام صادق (علیه السلام ) فرمود: ((کسی که روز اول ماه را روزه بگیرد، حتما وارد بهشت می شود و کسی که دو روز را روزه بگیرد، خداوند در هر شب و روزی (به چشم رحمت ) به او می نگرد و در بهشت نیز به این نگاه ادامه می دهد؛ کسی که سه روز روزه بگیرد، با خداوند در عرش و بهشت او دیدار می کند.))

همچنین روایت شده که در هر روز پنجشنبه ماه شعبان آسمان ها را زینت می کنند. پس ملائکه عرض می کنند خداوندا بیامرز روزه داران این روز را و دعای ایشان را مستجاب گردان و در روایت نبوی آمده است که هر که روز دوشنبه و پنجشنبه شعبان را روزه بگیرد حقّ تعالی بیست حاجت از حوائج دنیا و بیست حاجت از حاجت های آخرت او را برآورد.

صلوات شعبانیه، در هر روز از شعبان در هنگام ظهر و در شب نیمه آن صلوات هر روز شعبان که از امام سجاد علیه السلام روایت شده، خوانده شود که به شرح ذیل است:

اَللّهُمََّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ و َآلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَهِ النُّبُوَّهِ وَ مَوْضِعِ الرِّسالَهِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلاَّئِکَهِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ اَهْلِ بَیْتِ الْوَحْیِ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ و َآلِ مُحَمَّدٍ الْفُلْکِ الْجارِیَهِ فِی اللُّجَجِ الْغامِرَهِ یَامَنُ مَنْ رَکِبَها وَ یَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مارِقٌ وَالْمُتَاَخِّرُ عَنْهُمْ زاهِقٌ وَاللاّزِمُ لَهُمْ لاحِقٌ.

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الْکَهْفِ الْحَصینِ وَ غِیاثِ الْمُضْطَرِّ الْمُسْتَکینِ وَ مَلْجَاءِ الْهارِبینَ وَ عِصْمَهِ الْمُعْتَصِمینَ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلوهً کَثیرَهً تَکُونُ لَهُمْ رِضاً وَ لِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اَداَّءً وَ قَضاَّءً بِحَوْلٍ مِنْکَ وَ قُوَّهٍ یا رَبَّ الْعالَمینَ.

اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ الطَّیِّبینَ الاْبْرارِ الاْخْیارِ الَّذینَ اَوْجَبْتَ حُقُوقَهُمْ وَ فَرَضْتَ طاعَتَهُمْ وَ وِلایَتَهُمْ. اَللّهُمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَاعْمُرْ قَلْبی بِطاعَتِکَ وَلا تُخْزِنی بِمَعْصِیَتِکَ وَارْزُقْنی مُواساهَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِما وَسَّعْتَ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ وَ نَشَرْتَ عَلَیَّ مِنْ عَدْلِکَ وَ اَحْیَیْتَنی تَحْتَ ظِلِّکَ وَ هذا شَهْرُ نَبِیِّکَ سَیِّدِ رُسُلِکَ شَعْبانُ الَّذی حَفَفْتَهُ مِنْکَ بِالرَّحْمَهِ وَالرِّضْوانِ الَّذی کانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه وَ سَلَّمَ یَدْاَبُ فی صِیامِهِ وَ قِیامِهِ فی لَیالیهِ وَ اَیّامِهِ بُخُوعاً لَکَ فی اِکْرامِهِ وَاِعْظامِهِ اِلی مَحَلِّ حِمامِهِ.

اَللّهُمَّ فَاَعِنّا عَلَی الاِْسْتِنانِ بِسُنَّتِهِ فیهِ وَ نَیْلِ الشَّفاعَهِ لَدَیْهِ اَللّهُمَّ وَاجْعَلْهُ لی شَفیعاً مُشَفَّعاً وَ طَریقاً اِلَیْکَ مَهیَعاً وَاجْعَلْنی لَهُ مُتَّبِعاً حَتّی اَلْقاکَ یَوْمَ الْقِیمَهِ عَنّی راضِیاً وَ عَنْ ذُنُوبی غاضِیاً قَدْ اَوْجَبْتَ لی مِنْکَ الرَّحْمَهَ وَالرِّضْوانَ وَ اَنْزَلْتَنی دارَ الْقَرارِ وَ مَحَلَّ الاْخْیارِ.

جهت دانلود یا مشاهده (پخش آنلاین) صلوات شعبانیه اینجا کلیک کنید.

ذکرها و دعاهای ماه شعبان

بهترین ذکرها و دعاهای ماه شعبان

هر روز هفتاد مرتبه ذکر «اَسْتَغْفِرُاللهَ وَ اَسْئَلُهُ التَّوْبَهَ» گفته شود و همچنین در این ماه صلوات بسیار (به عنوان مثال روزی 100 الی 1000 و بیشتر) هر چه توانستید و فرصت کردید فرستاده شود.

از اعمال مهم این ماه ، عمل کردن به روایت امیرالمؤمنین (علیه السلام) است که فرمودند:

((در هر پنج شنبه از ماه شعبان ، آسمانها زینت شده و آنگاه فرشتگان عرض می کنند:خدای ما! روزه داران شعبان را ببخش و بیامرز و دعایشان را اجابت فرما!))

بنابراین کسی که دو رکعت نماز به جا آورد که در هر رکعت سوره فاتحه را یک بار و توحید را صد بار بخواند و بعد از سلام دادن ، صد بار نیز صلوات بفرستد، خداوند تمام خواسته های دینی و دنیایی او را برآورده می فرماید و کسی که یک روز از آن را روزه بگیرد، خداوند بدن او را بر آتش حرام می کند.

هر روز هفتاد مرتبه ذکر « اَسْتَغْفِرُاللهَ الَّذی لا اِلهَ اِلاّ هُوَ الرَّحْمنُ الرَّحیمُ الْحَیُّ الْقَیّوُمُ وَ اَتُوبُ اِلَیْهِ» گفته شود. و در بعضی روایات “الْحَیُّ الْقَیُّومُ” پیش از “الرَّحْمنُ الرَّحیمُ” است و عمل به هر دو خوبست و از روایات استفاده می شود که بهترین دعاها و ذکرها در این ماه استغفار است و هر کس هر روز در این ماه هفتاد مرتبه استغفار کند مثل آن است که هفتاد هزار مرتبه در ماه های دیگر استغفار کند.

صدقه دادن در این ماه اگرچه به اندازه نصف دانه خرمایی باشد، خوب است و خداوند بدن صدقه دهنده را بر آتش جهنم حرام می کند.

از حضرت صادق علیه السلام نقل شده است که آن حضرت در باب فضیلت روزه رجب فرمود چرا غافلید از روزه شعبان؟ راوی عرض کرد یابن رسول الله چه ثوابی دارد کسی که یک روز از شعبان را روزه بگیرد؟

حضرت فرمود به خدا قسم بهشت ثواب اوست.

عرض کرد یابن رسول الله بهترین اعمال در این ماه چیست؟ فرمود:صدقه دادن و استغفار . هر کس در ماه شعبان صدقه دهد، خداوند آن صدقه را رشد دهد همچنان که یکی از شما شتر تازه متولد شده ای را تربیت می کند تا آن که در روز قیامت به صدقه دهنده برسد در حالتی که به اندازه کوه اُحُد شده باشد.

در کل این ماه هزار بار ذکر « لا اِلهَ اِلا اللهُ وَلا نَعْبُدُ اِلاّ اِیّاهُ مُخْلِصینَ لَهُ الدّینَ وَ لَوُ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ » را که ثواب بسیار دارد؛ گفته شود. از جمله آن که عبادت هزار ساله در نامه عملش نوشته شود.

توصیه های آیت الله قاضی برای ماه رجب ، شعبان و رمضان

توصیه های رهبری برای ماه رجب و شعبان

جهت دانلود یا مشاهده در اندازه بزرگ روی تصویر کلیک کنید)

اینفوگرافیک اعمال ماه شعبان

(جهت دانلود یا مشاهده در اندازه بزرگ روی تصویر کلیک و سپس ذخیره کنید)

اعمال مشترکه ماه شعبان المعظم

خطبه شعبانیه

(خطبه پیامبر مهربانی ها، حضرت محمد (ص) در آخرین جمعه ماه شعبان جهت ورود به ماه مبارک رمضان)

خطبه شعبانیه خطبه‌ای از پیامبر اکرم (ص) درباره فضیلت ماه رمضان و آمادگی ورود به آن. از آنجا که این خطبه در آخرین جمعه ماه شعبان ایراد شده به خطبه شعبانیه معروف شده است. این خطبه علاوه بر بیان عظمت ماه رمضان، مسلمانان را به رعایت دقیق‌ تر نکاتی چون یاد قیامت، رعایت حال زیردستان و نیازمندان، کنترل چشم و گوش و زبان، تلاوت قرآن و صلوات بسیار در آن دعوت کرده است.

تعبیر معروف «ماه میهمانی خدا»، و اینکه «خواب روزه‌ دار عبادت است» در این خطبه به کار رفته است. پیامبر (ص) در انتهای خطبه، در پاسخ به سؤال امام علی (ع)، دوری از گناه را برترین عمل در ماه رمضان معرفی کردند و از شهادت ایشان در این ماه خبر دادند.

این خطبه را امام رضا (ع) با سلسله سندی که از طریق امامان قبلی به امام علی (ع) می‌رسد، نقل کرده است. متن این سخنان علاوه بر نقل در کتب حدیثی مثل عیون اخبار الرضا به صورت مجزا نیز با ترجمه و شرح منتشر شده است.

در ادامه خطبه، امام علی (ع) از برترین عمل در این ماه سؤال کردند و پیامبر ترک گناه را با ارزش‌ترین عمل معرفی کردند و در حالی که می‌ گریستند به ایشان بشارت شهادت در این ماه را دادند و فضایلی از امام برای مردم بیان کرده و انکارِ امامت امیرالمؤمنین علی (ع) را انکار نبوت خود دانستند …