«الحَمدُ للّهِِ الَّذی خَلَقَ السَّماواتِ وَالأَرضَ ، وجَعَلَ الظُّلُماتِ وَالنّورَ ، ثُمَّ الَّذین کَفَروا بِرَبِّهِم یَعدِلونَ ، لا نُشرِکُ بِاللّهِ شَیئاً ، ولا نَتَّخِذُ مِن دونِهِ وَلِیّاً ، وَالحَمدُ للّهِِ الَّذی لَهُ ما فِی السَّماواتِ وما فِی الأَرضِ ، ولَهُ الحَمدُ فِی الآخِرَةِ وهُوَ الحَکیمُ الخَبیرُ ، یَعلَمُ ما یَلِجُ فِی الأَرضِ وما یَخرُجُ مِنها ، وما یَنزِلُ مِنَ السَّماءِ وما یَعرُجُ فیها وهُوَ الرَّحیمُ الغَفورُ ، کَذلِکَ رَبُّنا جَلَّ ثَناؤُهُ لا أمَدَ ولا غایَةَ ولا نِهایَةَ ولا إلهَ إلاّ هُوَ وإلَیهِ المَصیرُ ، وَالحَمدُ للّهِِ الَّذی یُمسِکُ السَّماءَ أن تَقَعَ عَلَى الأَرضِ إلاّ بِإِذنِهِ ، إنَّ اللّهَ بِالنّاسِ لَرَؤوفٌ رَحیمٌ .

«ستایش ، خداوندى را که آسمان ها و زمین را آفرید و تاریکى ها و روشنایى را پدید آورد. سپس آنان که به پروردگارشان کفر ورزیدند، از حق روى گردان مى شوند. چیزى را براى خداوند ، شریک قرار نمى دهیم و جز او ، سرپرستى نمى گیریم.

ستایش ، خداوندى را که آنچه در آسمان ها و آنچه در زمین است ، براى اوست ، و نیز ستایش در آخرت ، از آنِ اوست و او حکیم آگاه است و آنچه را در زمین فرو مى رود و آنچه را از آن برمى آید و آنچه را از آسمان فرود مى آید و آنچه را در آن بالا مى رود ، مى داند و او مهربان آمرزنده است. چنین است پروردگار ما ، که ثناى او شکوهمند است. بى پایان و بى سرانجام و بى نهایت است و معبودى جز او نیست و سرانجام ، به سوى اوست.

ستایش ، خداوندى را که آسمان را نگه مى دارد تا بر زمین نیفتد ، مگر به اذن او . همانا خداوند به مردم ، دلسوز و مهربان است. خداوندا! با رحمتت ما را بیامرز و عافیتت را براى ما فراگیر ساز و با نگهدارى ات ما را یارى رسان و ما را از رحمتت دور مگردان! همانا تو آمرزنده مهربانى.

اللّهُمَّ ارحَمنا بِرَحمَتِکَ ، وَاعمُمنا بِعافِیَتِکَ ، وَامدُدنا بِعِصمَتِکَ ، ولا تُخلِنا مِن رَحمَتِکَ إنَّکَ أنتَ الغَفورُ الرَّحیمُ ، وَالحَمدُ للّهِِ لا مَقنوطاً من رَحمَتِهِ ولا مَخلُوّاً مِن نِعمَتِهِ ، ولا مُؤیِساً مِن رَوحِهِ ، ولا مُستَنکِفاً عَن عِبادَتِهِ ، الَّذی بِکَلِمَتِهِ قامَتِ السَّماواتُ السَّبعُ ، وقَرَّتِ الأَرَضونَ السَّبعُ ، وثَبَتَتِ الجِبالُ الرَّواسی ، وجَرَتِ الرِّیاحُ اللَّواقِحُ ، وسارَ فی جَوِّ السَّماءِ السَّحابُ ، وقامَت عَلى حُدودِهَا البِحارُ ، فَتَبارَکَ اللّهُ رَبُّ العالَمینَ ، إلهٌ قاهِرٌ قادِرٌ ذَلَّ لَهُ المُتَعَزِّزونَ ، وتَضاءَلَ لَهُ المُتَکَبِّرونَ ، ودانَ طَوعاً وکَرهاً لَهُ العالَمونَ .

نَحمَدُهُ بِما حَمِدَ نَفسَهُ وکَما هُوَ أهلُهُ ، ونَستَعینُهُ ونَستَغفِرُهُ ونَشهَدُ أن لا إلهَ إلاَّ اللّهُ وَحدَهُ لاشَریکَ لَهُ ، یَعلَمُ ما تُخفِی الصُّدورُ ، وما تَجِنُّ البِحارُ ، وما تُوارِی الأَسرابُ ، وما تَغیضُ الأَرحامُ وما تَزدادُ ، وکُلُّ شَیءٍ عِندَهُ بِمِقدارٍ ، لا تَوارى مِنهُ ظُلُماتٌ ولا تَغیبُ عَنهُ غائِبَةٌ ، وما تَسقُطُ مِن وَرَقَةٍ إلاّ یَعلَمُها ، ولا حَبَّةٍ فی ظُلُماتِ الأَرضِ ، ولا رَطبٍ ولا یابِسٍ إلاّ فی کِتابٍ مُبینٍ ، ویَعلَمُ ما یَعمَلُ العامِلونَ وإلى أیِّ مُنقَلَبٍ یَنقَلِبونَ ، ونَستَهدِی اللّهَ بِالهُدى ، ونَعوذُ بِهِ مِنَ الضَّلالَةِ وَالرَّدى ، ونَشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ ونَبِیُّهُ ورَسولُهُ إلَى النّاسِ کافَّةً ، وأمینُهُ عَلى وَحیِهِ ، وأ نَّهُ بَلَّغَ رِسالَةَ رَبِّهِ ، وجاهَدَ فِی اللّهِ المُدبِرینَ عَنهُ ، وعَبَدَهُ حَتّى أتاهُ الیَقینُ صَلَّى اللّهُ عَلَیهِ وآلِهِ .

ستایش ، خداوندى راست که از رحمتش مأیوس نمى شوند و از نعمتش محروم نمى گردند و از رحمتش ناامید نمى شوند و از پرستش او روى برنمى تابند؛ آن که با کلمه اش ، آسمان هاى هفتگانه برپا شده و زمین هاى هفتگانه قرار یافته و کوه هاى بزرگ ، ثابت گشته و بادهاى بارورکننده جارى شده و ابرها در فضاى آسمان ، سِیر کرده و دریاها بر حدود آنها برپا شده است. پس ، خجسته است خداوند ، پروردگار جهانیان ، معبودى چیره و توانا که قدرت جویان ، در برابرش خوارند و متکبّران ، در مقابلش بى مقدارند و جهانیان ، خواهى نخواهى ، گردن به فرمان او نهاده اند.

او را مى ستاییم به آنچه خودش را ستوده و آن گونه که شایسته اوست؛ و از او یارى مى طلبیم و آمرزش مى خواهیم ؛ و گواهى مى دهیم که معبودى جز خداوند نیست ، [ و ] شریکى ندارد. آنچه را سینه ها پنهان مى دارند و آنچه را دریاها مى پوشانند و آنچه را لانه ها پنهان مى کنند و آنچه را رَحِم ها مى کاهند و مى افزایند (زمان حمل) ، مى داند و هر چیزى نزد او به اندازه است. نه تاریکى ها از او پنهان است و نه چیزى از علم او نهان. هیچ برگى نمى افتد ، مگر این که آن را مى داند و هیچ دانه اى در تاریکى هاى زمین نیست و هیچ تر و خشکى نیست ، مگر آن که در کتابى روشنگر است. و مى داند که عمل کنندگان چه مى کنند و به چه فرجامى برمى گردند.

از خداوند ، هدایت مى طلبیم و از گم راهى و تباهى به او پناه مى بریم و گواهى مى دهیم که محمّد ، بنده و پیامبر و فرستاده او به سوى همه مردم و امین وحى اوست . [

گواهى مى دهیم که] او رسالت پروردگارش را رساند و در راه خدا با روى گردانان از او ، نبرد کرد و او را پرستید ، تا آن که یقین (مرگ) ، او را فرا رسید. درود خداوند بر او و خاندانش!

اُوصیکُم عِبادَ اللّهِ بِتَقوَى اللّهِ الَّذی لا تَبرَحُ مِنهُ نِعمَةٌ ، ولا تُفقَدُ لَهُ رَحمَةٌ ، ولایَستَغنی عَنهُ العِبادُ ولا تَجزی أنعُمَهُ الأَعمالُ ، الَّذی رَغَّبَ فِی الآخِرَةِ ، وزَهَّدَ فِی الدُّنیا ، وحَذَّرَ المَعاصِیَ ، وتَعَزَّزَ بِالبَقاءِ ، وتَفَرَّدَ بِالعِزِّ وَالبَهاءِ ، وجَعَلَ المَوتَ غایَةَ المَخلوقینَ وسَبیلَ الماضینَ ، فَهُوَ مَعقودٌ بِنَواصِی الخَلقِ کُلِّهِم حَتمٌ فی رِقابِهِم ، لا یُعجِزُهُ لُحوقُ الهارِبِ ولا یَفوتُهُ ناءٍ ولا آئِبٌ ، یَهدِمُ کُلَّ لَذَّةٍ ، ویُزیلُ کُلَّ بَهجَةٍ ، ویَقشَعُ کُلَّ نِعمَةٍ .

شما را ـ اى بندگان خدا ـ به پروا کردن از خدایى سفارش مى کنم که هیچ یک از نعمت هاى او زوال نمى پذیرد و هیچ یک از رحمت هاى او گُم نمى شود و بندگانْ از او بى نیاز نمى شوند و عمل ها پاداش نعمت هاى او نمى گردند؛ آن که به آخرت تشویق کرده و به دنیا بى علاقه ساخته و از نافرمانى ها برحذر داشته و با بقا ، عزّت یافته و با عزّت و شُکوه ، یکتا گشته و مرگ را فرجامِ آفریدگان و راهِ گذشتگان قرار داده است. پس ، مرگ بر پیشانى همه آفریده ها ثبت ، و بر گردنشان حتمى است. [ مرگ ،] نه ناتوان از رسیدن به گریزنده است و نه هیچ دور و نزدیکى ، از چنگش مى رود. هر لذّتى را در هم مى ریزد و هر شادمانى اى را از بین مى برد و هر نعمتى را مى گیرد.

عِبادَ اللّهِ ، إنَّ الدُّنیا دارٌ رَضِیَ اللّهُ لِأَهلِهَا الفَناءَ وقَدَّرَ عَلَیهِم بِهَا الجَلاءَ ، فَکُلُّ ما فیها نافِدٌ وکُلُّ مَن یَسلُکُها بائِدٌ ، وهِیَ مَعَ ذلِکَ حُلوَةٌ غَضِرَةٌ ، رائِقَةٌ نَضِرَةٌ ، قَد زُیِّنَت لِلطّالِبِ ، ولاطَت بِقَلبِ الرّاغِبِ ، یُطَیِّبُهَا الطّامِعُ، ویَجتَویهَا الوَجِلُ الخائِفُ ، فَارتَحِلوا رَحِمَکُمُ اللّهُ مِنها بِأَحسَنِ ما بِحَضرَتِکُم مِنَ الزّادِ ولا تَطلُبوا مِنها سِوَى البُلغَةَ ، وکونوا فیها کَسَفرٍ نَزَلوا مَنزِلاً فَتَمَتَّعوا مِنهُ بِأَدنى ظِلٍّ،ثُمَّ ارتَحَلوا لِشَأنِهِم،ولا تَمُدّوا أعیُنَکُم فیها إلى ما مَتَّعَ بِهِ المُترَفونَ، وأضِرّوا فیها بِأَنفُسِکُم ؛ فَإِنَّ ذلِکَ أخَفُّ لِلحِسابِ وأقرَبُ مِنَ النَّجاةِ.

بندگان خدا! دنیا ، سرایى است که خداوند براى اهل آن ، فنا را پسندیده و کوچیدن از آن را بر ایشان حتمى ساخته است. هر چه در آن است ، پایان یافتنى است و هر که در پى آن است ، نابودشدنى. امّا با این همه ، دنیا شیرین و لذیذ و جذّاب و شاداب است؛ براى جوینده ، آراسته است و به دل مشتاق ، چسبیده؛ طمعکار ، آن را نیکو مى شمارد و ترسانِ هراسان ، از آن گریزان است. رحمت خدا بر شما! از آن با بهترین توشه اى که نزد خود دارید ، بکوچید و جز مقدارى که شما را به مقصد برساند ، بر نگیرید . در دنیا همچون مسافرانى باشید که در منزلگاهى فرود آمده و در اندک سایه اى آرمیده اند، سپس کوچیده و به راه خود رفته اند. چشم به آنچه ثروتمندانِ خوش گذارانْ از آن بهره مندند ، ندوزید و در دنیا به خودتان زیان برسانید ، که این ، حساب شما را سبک تر مى کند و براى نجات شما ، نزدیک تر است.

ألا إنَّ الدُّنیا قَد تَنَکَّرَت وأدبَرَت وآذَنَت بِوَداعٍ ، ألا وإنَّ الآخِرَةَ قَد أقبَلَت وأشرَفَت ونادَت بِاطِّلاعٍ،ألا وإنَّ المِضمارَ الیَومُ وغَداً السِّباقُ ألا وإنَّ السُّبقَةَ الجَنَّةُ وَالغایَةَ النّارُ ، أفَلا تائِبٌ مِن خَطیئَتِهِ قَبلَ هُجومِ مَنِیَّتِهِ؟ أوَلا عامِلٌ لِنَفسِهِ قَبلَ یَومِ فَقرِهِ وبُؤسِهِ؟ جَعَلَنَا اللّهُ وإیّاکُم مِمَّن یَخافُهُ ویَرجو ثَوابَهُ .

هلا آگاه باشید که دنیا تغییر شکل داده و پشت کرده و در آستانه خدا حافظى قرار گرفته است . آگاه باشید که آخرت نزدیک شده و روى آورده و بانگ آشنایى سر داده است . بدانید که امروز روز مسابقه و فردا روز پیشى گرفتن است . گروِ این مسابقه بهشت و پایان آتش است . آیا توبه کننده اى از گناه وجود ندارد که پیش از فرا رسیدن مرگش توبه کند؟ و یا عمل کننده اى که پیش از رسیدن روز تنگدستى و بدبختى اش عمل نماید؟ خداوند ، ما و شما را از کسانى قرار دهد که از او بیم دارند و به امید پاداش اویند .

ألا وإنَّ هذَا الیَومَ یَومٌ جَعَلَهُ اللّهُ عیداً وجَعَلَکُم لَهُ أهلاً ، فَاذکُرُوا اللّهَ یَذکُرکُم ، وکَبِّروهُ وعَظِّموهُ وسَبِّحوهُ ومَجِّدوهُ ، وادعوهُ یَستَجِب لَکُم وَاستَغفِروهُ یَغفِر لَکُم ، وتَضَرَّعوا وَابتَهِلوا وتوبوا وأنیبوا ، وأدّوا فِطرَتَکُم ؛ فَإِنَّها سُنَّةُ نَبِیِّکُم وفَریضَةٌ واجِبَةٌ مِن رَبِّکُم ، فَلیُخرِجها کُلُّ امرِىً?مِنکُم عَن نَفسِهِ وعَن عِیالِهِ کُلِّهِم ذَکَرِهِم واُنثاهُم ، صَغیرِهِم وکبیرِهِم ، حُرِّهِم ومَملوکِهِم ، یُخرِجُ کُلُّ واحِدٍ مِنهُم صاعاً مِن شَعیرٍ ، أو صاعاً مِن تَمرٍ ، أو نِصفَ صاعٍ من بُرٍّ من طیبِ کَسبِهِ ، طَیِّبَةً بِذلِکَ نَفسُهُ .

آگاه باشید که امروز ، روزى است که خداوندْ آن را عید قرار داده و شما را شایسته آن ساخته است. پس ، خدا را یاد کنید تا شما را یاد کند ، و او را بزرگ بشمارید و تسبیح و تمجید کنید و او را بخوانید تا پاسختان دهد ، و از او آمرزشى بخواهید تا شما را بیامرزد ، و در پیشگاه او ناله و نیایش و توبه کنید و به سوى او باز گردید و زکات فطره خود را بپردازید که سنّت پیامبرتان و فریضه واجب پروردگارتان است . هر کس[ باید ] زکات فطره را از سوى خود و همه خانواده اش (مرد یا زن ، کوچک یا بزرگ ، آزاد یا بنده) جدا کند ؛ براى هر نفر : یک صاع از جو ، یا یک صاع از خرما ، یا نیم صاع از گندم ، از درآمد پاک خود با رضامندى.

عِبادَ اللّهِ ، وتَعاوَنوا عَلَى البِرِّ وَالتَّقوى ، وتَراحَموا وتَعاطَفوا وأدّوا فَرائِضَ اللّهِ عَلَیکُم فیما أمَرَکُم بِهِ ، مِن إقامَةِ الصَّلَواتِ المَکتوباتِ ، وأداءِ الزَّکَواتِ ، وصِیامِ شَهرِ رَمَضانَ ، وحَجِّ البَیتِ ، وَالأَمرِ بِالمَعروفِ وَالتَّناهی عَنِ المُنکَرِ ، وَالإِحسانِ إلى نِسائِکُم وما مَلَکَت أیمانُکُم ، وَاتَّقُوا اللّهَ فیما نَهاکُم عَنهُ ، وأطیعوهُ فِی اجتِنابِ قَذفِ المُحصَناتِ وإتیانِ الفَواحِشِ ، وشُربِ الخَمرِ ، وبَخسِ المِکیالِ ونَقصِ المیزانِ ، وشَهادَةِ الزّورِ ، وَالفِرارِ مِنَ الزَّحفِ ، عَصَمَنَا اللّهُ وإیّاکُم بِالتَّقوى وجَعَلَ الآخِرَةَ خَیراً لَنا ولَکُم مِن هذِهِ الدُّنیا ، إنَّ أحسَنَ الحَدیثِ وأبلَغَ المَوعِظَةِ کَلامُ اللّهِ تعالى ، أعوذُ بِاللّهِ مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیمِ ، « بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَـنِ الرَّحِیمِ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ» ـ إلى آخِرِها ـ » .

بندگانِ خدا! یکدیگر را بر نیکى و تقوا یارى کنید و به یکدیگر مهربانى و عطوفت داشته باشید؛ واجبات الهى را در آنچه به شما فرمان داده است ، ادا کنید (همچون: برپا داشتن نمازهاى واجب ، پرداختن زکات ها ، گرفتن روزه ماه رمضان ، حجّ خانه خدا ، امر به معروف و نهى از منکر ، نیکى کردن به زنان و کنیزانتان) و در آنچه شما را از آن باز داشته ، از خدا پروا کنید و در پرهیز از: دادن نسبت ناروا به زنان پاک دامن ، انجام دادن زشتى ها ، شرابخوارى ، کم گذاشتن در پیمانه و کاستن از وزن ، اداى گواهى دروغ ، فرار از جنگ ، [در ترک همه اینها] ، از خدا فرمان بُردارى کنید
خداوند ، ما و شما را با تقوا نگه دارد و آخرت را براى ما و شما بهتر از این دنیا قرار دهد! همانا بهترین سخن و رساترین پند ، سخن خداى متعال است: أعوذ باللّه من الشیطان الرجیم ؛ « بسم اللّه الرحمن الرحیم * قل هو اللّه أحد*...» تا آخر سوره ».
ثُمَّ جَلَسَ وقامَ ، فقالَ :
«الحَمدُ للّهِِ نَحمَدُهُ ونَستَعینُهُ ونَستَغفِرُهُ ونَستَهدیهِ ونُؤمِنُ بِهِ ونَتَوَکَّلُ عَلَیهِ ، ونَعوذُ بِاللّهِ مِن شُرورِ أنفُسِنا ومِن سَیِّئاتِ أعمالِنا ، مَن یَهدِ اللّهُ فَهُوَ المُهتَدی ومَن یُضلِل فَلَن تَجِدَ لَهُ وَلِیّاً مُرشِداً ، وأشهَدُ أن لا إلهَ إلاَّ اللّهُ وَحدَهُ لاشَریکَ لَهُ ، وأشهَدُ أنَّ مُحَمَّداً عَبدُهُ ورَسولُهُ» .
وذَکَرَ باقِیَ الخُطبَةِ الصَّغیرَةِ فی یَومِ الجُمُعَةِ .[۱]

سپس نشست و برخاست و فرمود:
«خدا را سپاس. او را مى ستاییم و از او یارى و آمرزش و هدایت مى طلبیم. به او ایمان داریم و بر او تکیه مى کنیم و از بدى هاى خودمان و بدى هاى کارهایمان ، به خداوند پناه مى بریم. هر که را خدا هدایت کند ، هدایت یافته است و هر که را خدا گم راه کند ، هرگز براى او سرپرستِ هدایتگرى نمى یابى. و گواهى مى دهم که معبودى جز خداوند نیست ، یکتاى بى شریک است؛ و گواهى مى دهم که محمّد ، بنده و فرستاده اوست».
او باقى خطبه کوتاه در روز جمعه را ذکر کرده است.

[۱].مصباح المتهجّد : ۶۵۹/۷۲۸ ، کتاب من لا یحضره الفقیه : ۱/۵۱۴/۱۴۸۲ نحوه ، بحارالأنوار : ۹۱/۲۹/۵ .

بـــصـــائـــــــر

فضای مجازی نهاد امامت جمعه آبادان

ویژه نامه عید سعید فطر

مقالات مناسبتی:

سخنرانی مذهبی:

اشعار مناسبتی:

پیامک مذهبی:

احادیث موضوعی:

نرم افزارهای مذهبی:

نظرات (۰)